Ćwiczenia mogą być skuteczną formą leczenia przewlekłych zaburzeń bólowych, w tym fibromialgii, przewlekłego bólu szyi, zwyrodnienia stawów, reumatoidalnego zapalenia stawów i przewlekłego bólu dolnej części pleców.
I chociaż korzyści kliniczne z terapii ruchowej w tych populacjach są dobrze znane, to nie wiadomo czy ćwiczenia mają pozytywny wpływ na procesy biorące udział w przewlekłym bólu (np. centralnej modulacji bólu).
Wysiłek fizyczny, ruch, aktywuje u zdrowych ludzi endogenne układy antynocyceptywne. Zwiększony próg bólu po ćwiczeniach pojawia się ze względu na uwalnianie endogennych opioidów i aktywację ścieżek hamujących odczuwania bólu przez mózg. Jednakże, badania wskazują na zaburzenia w funkcjonowaniu endogennych układów przeciwbólowych w odpowiedzi na wysiłek fizyczny u osób cierpiących na przewlekły ból.
Wysiłek fizyczny u ludzi zdrowych, nie odczuwających bólu, a także u pacjentów ze zwyrodnieniem stawów czy reumatoidalnym zapaleniem stawów aktywuje mechanizmy przeciwbólowe. Ale u pacjentów na przykład z fibromialgią ćwiczenia wywołują zwiększoną wrażliwość na ból.
Jak powinny ćwiczyć osoby żyjące z przewlekłym bólem?
1. Ćwiczenia powinny być zabawą, przyjemnością, nie przymusem.
2. Ćwiczenia powinny być dobrane do indywidualnych potrzeb pacjenta.
3. Najważniejszy jest trening aerobowy i trening motoryczny, z ostrożnością należy podejść do ćwiczeń ekscentrycznych i izometrycznych
4. Treningiem powinny zostać objęte na początku bezbolesne części ciała.
5. Ćwiczenia mogą tymczasowo nasilać ból w czasie i tuż po wysiłku, ale konieczne jest uniknięcie postępującego wzrostu natężenia bólu z czasem.
6. Ważny jest konserwatywny dobór podstawowych ćwiczeń; zbyt duża intensywność obciąży organizm.
7. Zaleca się częste i długie przerwy między ćwiczeniami.
8. Nasilenie objawów jest możliwe w początkowej fazie ćwiczeń jednak nie powinno się pojawiać po ustanowieniu odpowiedniego programu treningów.
9. Zalecamy ćwiczenia pod nadzorem wykwalifikowanego trenera personalnego lub rehabilitanta, przynajmniej początkowo.
Program ćwiczeń dla ludzi z przewlekłym bólem powinien także zawierać elementy terapii poznawczo-behawioralnej. Emocje, depresja, wygórowane oczekiwania czy katastroficzne myśli podtrzymują bowiem proces centralnej sensytyzacji, co nie pozwala na wyjście z przewlekłego bólu...
Źródło: Dysfunctional Endogenous Analgesia During Exercise in Patients with Chronic Pain: To Exercise or Not to Exercise? http://www.painphysicianjournal.com/current/pdf?article=MTcxNw%3D%3D&journal=68
