21 października w Katowicach odbyła się pierwsza Śląska Konferencja Dietetyki Klinicznej, w której uczestniczyłam.

Zaprezentowanych było dziewięć tematów opracowanych przez wybitnych specjalistów różnych zawodów medycznych i nauk pokrewnych. Zdobywanie wiedzy w czasach, gdzie sprzeczność zaleceń i podejść dietetycznych jest bardzo istotna gdyż nieodpowiednią dietą można pogorszyć lub w znacznym stopniu poprawić stan i jakość życia pacjenta.

Tematami konferencji były :

• Tkanka tłuszczowa: wróg czy przyjaciel? - budowa tkanki tłuszczowej i jej rola w regulacji przemian metabolicznych w organizmie człowieka - dr Łukasz Chajec
• Insulinooporność - strategia przetrwania, która stała się chorobą - dr Agnieszka Witkowska
• Czy choroby alergiczne sprzyjają otyłości? A może to nieprawidłowa dieta powoduje alergię? - lek. Natalia Ukleja-Sokołowska
• Praktyczne aspekty neurohormonalnej regulacji pobierania pokarmu - dr Emilia Korek
• Otyłość wtórna u dzieci i młodzieży - fakty i mity - dr hab. n. med. Paweł Matusik
• Rola dietetyka w opiece nad chorymi leczonymi bariatrycznie - dr Agata Gaździńska Schorzenia tkanki tłuszczowej imitujące otyłość - dr hab. n. med. Beata Berger-Czop
• Zmiana zachowań żywieniowych u osób z otyłością i współwystępującymi przewlekłymi chorobami dietozależnymi - dr Jagoda Różycka
• Nadwaga i otyłość - konsekwencje pracy zmianowej - mgr Aneta Trzcińska

Podsumowania z konferencji:

Tkanka tłuszczowa to nie jest tylko biernym rezerwuarem tłuszczu który dodatkowo pełni funkcję ochronną. Jest również aktywnym narządem, który wydziela liczne substancje biologicznie aktywne (adipokiny).

Tkanka tłuszczowa pełni rolę również w regulacji przemian metabolicznych organizmu jak i przyczynia się do utrzymania homeostazy. Adipocyty zbliżone są budową i właściwościami do cytokin dlatego mają również wpływ na układ immunologiczny.

Insulinooporność jest jednym z wskaźników zdrowia metabolicznego i jest coraz częściej spotykana. Wiadomo, że stan metaboliczny określa też ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Mitem jest to, że na insulinooporność cierpią tylko osoby z nadwagą.

Wiadomo że osoby z otyłością trzewną (również z prawidłowym BMI) , cierpiące na PCOS (zespół policystycznych jajników), Hashimoto, będące w II I III trymestrze ciąży , starzejące się, sportowcy zawodowi i amatorzy którzy nie dostarczają wystarczającej ilości snu i regeneracji są narażeni na INSULIOOPORNOŚĆ.

Alergie.

Największym czynnikiem ryzyka wystąpienia alergii u dziecka niewątpliwie jest choroba atopowa u rodziców jednak badania dowodzą, że zarówno otyłość u matki ( BMI powyżej 35) jaki i nadmierny przyrost masy ciała w ciąży powyżej 25 kg sprzyja występowaniu u dziecka astmy oskrzelowej w wieku siedmiu lat .

Dlaczego tak się dzieje? Z punktu immunologicznego wiadomo, że otyłość u matki sprzyja obniżeniu ilości eozynofilii i komórek TH CD4 + w krwi pępowinowej dziecka co wypływa także na odpowiedź receptorów Toll- like na ligandy oraz na poziom cytokin prozapalnech. Tkanka tłuszczowa jest immunologicznie czynna przez co wydaje się że może mieć istotne znaczenie w rozwoju alergii. Zmniejszona tolerancja imunoonologiczna jest między innymi konsekwencją promowaną przez adipokiny wzrostu np. Leptyny Adiponektyny i Cytokin np. Interleukiny 6 ,czynniki martwicy nowotworów ( TNF- alfa) wydzielanych przez białą tkankę tłuszczową.

Konsekwencją jest odpowiedz TH2, co promuje rozwój alergii. Otyłość może być efektem zaburzeń endokrynnych które mogą przyczynić się do nieprawidłowości w przyjmowaniu pokarmów, sprzyjać nadmiernej konsumpcji I prowadzić do rozwoju otyłości. ważną funkcję w procesie modelowanie łaknienia spełnia regularność i odpowiednio częstotliwość spożywania posiłków.

Bardzo ważne jest komponowanie diety która wypływa na poziom hormonów sytości i wprowadzenie do diety produktów promujących spalanie tkanki tłuszczowej.

Prace zmianowe znacznym stopniu promują nadwagę , cukrzycę typu 2 , problemy z jelitami , depresje . Spowodowane jest to między innymi zachwianiem wydzielania melatoniny która ma kluczowe znaczenie w regulacji cyklu dobowego. Praca zmianowa wypływa także na stężenie leptyny i greliny czyli na hormony sytości i głodu. ODPOWIEDNIA DIETA MOŻE POMÓC w uwrażliwieniu tkanek na insulinę i pobudzić spalenie nagromadzonej tkanki tłuszczowej. 

Podsumowanie

Otyłość to problem o wiele szerszy aniżeli nadmiar spożywanych kalorii. Jest chorobą wieloczynnikową, na którą mają wpływ:

• nawyki żywieniowe z dzieciństwa 
• stres 
• problemy endokrynne
• rodzaj wykonywanej pracy
• zaburzenia emocjonalne
• alergie 
• i w małym stopniu genetyka.

Dlatego terapia i leczenie powinno składać się z takich elementów jak: edukacja żywieniowa, wprowadzenie aktywność fizycznej, leczenie i diagnostyka powikłań, dieta, farmakologia , praca z psychologiem.

Otyłość zwykle nie jest traktowana przez pacjentów jako groźna choroba i diagnozowana jest przez lekarzy przy okazji innych problemów zdrowotnych często zbyt późno na etapie jej powikłań czyli cukrzycy nadciśnienia i zaburzeń lipidowych.

Insulinooporność może dotykać również osoby szczupłe jak i dzieci. Dieta matki w okresie ciąży, karmienia ma ogromne znaczenie na przyszłe programowania zdrowia dziecka pod kontem jego regulacji poboru pokarmów jak również możliwych alergii, astmy , otyłości . Bardzo ważne jest aby do pierwszego roku życia wyprowadzać jak najwięcej produktów spożywczych nawet tych silnie alergizujących, przy obserwacji dziecka.

Pani doktor Natalia Ukleja- Sokołowska podkreślam że okno immunologiczne trwa do pierwszego roku życia i jeśli nie dostarczymy dziecku takich produktów jak orzechy, nabiał, gluten, ryby czy jaja to można doprowadzić do utraty tolerancji tych produktów w przyszłości. Następstwem może być nabyta alergia na te pokarmy.

Daria Buczynska-Nowacka, Dietetyk w Nowacki Chiropraktyka